Spory pomiędzy stronami można rozwiązywać przed sądem, jednak nie jest to jedyne dostępne rozwiązanie. Alternatywa to mediacje, które dają szansę na zawarcie satysfakcjonującego porozumienia. Czym dokładnie są mediacje? Czy warto się na nie zdecydować?
Mediacja – co to jest?
Nie każdy spór musi kończyć się rozstrzygnięciem w sądzie. Wiele z nich można rozwiązać przez mediacje. Mediacjami nazywa się próbę prowadzącą do ugodowego, zadowalającego każdą stronę rozwiązania przy udziale mediatora – neutralnej, bezstronnej osoby trzeciej. Co ważne, w mediacjach nie określa się strony winnej, ale dąży się do rozwiązania konfliktu, na przykład przez zadośćuczynienie.
Mediacja stosowana jest w różnych obszarach, między innymi przeprowadzane są mediacje rodzinne, gospodarcze czy też karne. To zatem uniwersalny sposób rozwiązywania sporów, który może okazać się w wielu przypadkach lepszy niż rozprawa sądowa.
Z mediacji można korzystać we własnym zakresie – przed skierowaniem sprawy do sądu, ale również mogą być one zalecone przez sąd, wówczas są to mediacje sądowe.
Jakie są główne zasady mediacji?
Aby mediacja okazała się skuteczna, konieczne jest poszanowanie jej kluczowych zasad. Nad ich przestrzeganiem czuwa mediator, który może być przez strony wybrany samodzielnie lub też może być przydzielony, gdy prowadzone są mediacje sądowe – wówczas sąd wybiera mediatora.
Wśród najważniejszych zasad mediacji znajdują się:
- zasada dobrowolności – strony biorące udział w mediacji przystępują do niej w sposób dobrowolny, żadna ze stron nie może zostać przymuszona do uczestnictwa w mediacjach
- zasada bezstronności – każda strona mediacji jest traktowana równo
- zasada neutralności – mediator nie narzuca swoich propozycji stronom, ale może zaprezentować różne sposoby rozwiązania sporu
- zasada poufności – mediacje są objęte tajemnicą
- zasada akceptowalności – strony muszą zgodzić się na rozwiązanie sporu, gdy nie ma zgody, wówczas mediacje kończą się niepowodzeniem
Dlaczego warto zdecydować się na mediacje?
Mediacje związane są z wieloma zaletami, które powodują, że warto wziąć je pod uwagę przy rozwiązywaniu sporów, na przykład jako mediacje rodzinne pomiędzy małżonkami czy też mediacje gospodarcze, gdy jedna z firm jest dłużnikiem.
Dla stron mediacja daje szansę na satysfakcjonujące, szybsze, a także tańsze zakończenie sporu. Dzięki niej konflikt można usunąć na stałe, a ponadto tak, aby każda ze stron była zadowolona z wyniku, więc powrót do sprawy nie jest już konieczny.
Jak przystąpić do mediacji?
Prowadzenie mediacji zależne jest od zapotrzebowania i woli stron. W przypadku, gdy sąd wskazuje na taką opcję, na przykład w sprawach karnych, wówczas mediacja sądowa odbywa się przez instytucje, które są uprawnione do prowadzenia takich postępowań. Podobnie jest w przypadku nieletnich.
Mediacje w sprawach gospodarczych, rodzinnych czy też prawa pracy mogą odbywać się przy mediatorze, którym jest osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych i posiadająca wszystkie prawa publiczne – za wyjątkiem sędziów w stanie spoczynku.
Obecnie mediacje często zlecane są w ośrodkach mediacyjnych, a także w firmach, które oferują taką właśnie usługę. Wówczas można samodzielnie wybrać mediatora, biorąc pod uwagę renomę ośrodka, a także koszty mediacji – są one dzielone po równo na strony.
Podsumowanie
Gdy pojawia się spór, nie zawsze kierowanie go na drogę sądową jest optymalnym rozwiązaniem. W wielu sprawach bardzo dobrym rozwiązaniem są mediacje, za pomocą których można uzyskać kompleksową pomoc mediatora i łatwiej dojść do zadowalającego każdą stronę porozumienia – bez konieczności wnoszenia sprawy do sądu.
